Wat een vreemd voorstel van Minister Henk Kamp van Sociale Zaken om de boetes voor uitkeringsfraude te vertienvoudigen en mensen hun uitkering af te pakken. Heeft iemand doorgerekend wat de gevolgen zullen zijn? Ik voorspel een toename van huisuitzettingen en huiselijk geweld bij weduwen/weduwnaars, alleenstaande ouders en immigranten die de Nederlandse taal nog niet perfect beheersen. En de kinderen in die huishoudens zullen grotere problemen krijgen op school en op straat. Dat zal de samenleving meer kosten dan het oplevert. Bovendien kunnen gemeenten best zelf bepalen wie straf verdient en wie niet.
Ik kan dit illustreren met een concreet voorbeeld. Gistermiddag mocht ik weer als vrijwilliger aan de slag bij het Belastingproject van Stadsring 51 – de instelling voor schuldhulpverlening in Amersfoort. Ik heb nu zorg en welzijn in mijn portefeuille en heb al mijn vrijwilligerswerk in die sector opgezegd (en vervangen door sportbestuurswerk), maar van dit project kon ik geen afscheid nemen. Daar kwam een vrouw van 60 jaar. Haar man had zijn hele leven gewerkt, maar was twee jaar geleden overleden. Rond zijn ziekbed kregen ze een uitkering en na zijn sterven kreeg ze nabestaandenpensioen van 100 euro per maand. Haar Nederlands is goed genoeg voor dagelijkse conversaties, maar onvoldoende om de inhoud van de ambtelijke taal in de brieven van de Belastingdienst en de Sociale Dienst te begrijpen. Ze had de wijzigingen na het overlijden van haar man niet op de juiste manier doorgegeven (haar uitkering van 850 euro moest worden verminderd met haar nabestaandenpensioen) en kreeg een naheffing wegens ‘fraude’ van 3000 euro. Nu moet ze elke maand 100 euro terugbetalen, waardoor ze (na aftrek van huur, gas/elektriciteit en ziektekostenverzekering slechts 175 euro per maand krijgt voor alle overige kosten. En zo zal ze nog 30 maanden moeten leven.
Volgens minister Kamp zou ze drie maanden geen bijstand meer krijgen en 6000 euro terug moeten betalen (60 maanden op 40 euro leefgeld per week). Drie maanden zonder bijstand betekent een huurachterstand (dreigende huisuitzetting), een achterstand in ziektekostenverzekering (die ook grote boetes rekenen), achterstand met gas/electriciteit (dreigende afsluiting) en geen mogelijkheid om die extra schulden af te lossen. Enige oplossing: intrekken bij iemand die wel voldoende inkomen heeft. En dat is de oplossing die ik vaak in Amerika ben tegengekomen, in de Blijf-van-mijn-lijf huizen waar ik werkte. Vrouwen moesten daar soms kiezen tussen het leven op straat of het leven bij een wellicht gewelddadige man. Alleenstaande moeders kozen vaak voor de gewelddadige man. Als hij maar met zijn handen van hun kinderen afbleef, waren ze bereid zelf enige klappen te incasseren in ruil voor huisvesting. Maar die kinderen groeien op met het idee dat geweld normaal is.
Minster Kamp zegt dat dit de enige manier is om de solidariteit in de samenleving te behouden, omdat fraudeurs de bijl zetten aan de wortels van de sociale zekerheid. Ik wil hem vragen om eens te praten met deze zogenaamde ‘ fraudeurs’ . Daarnaast moet hij met de ogen van de minima de brieven lezen die zij ontvangen van de Belastingdienst en de Sociale Dienst. Ons sociale zekerheidsstelsel is zo complex, je kunt niet van de ontvangers verwachten dat ze alles begrijpen. Maar dat betekent ook dat wij hen niet zomaar kunnen straffen.
Minister Kamp en Tweede Kamer: Laat dit alstublieft over aan de gemeenten zelf. Zij kunnen maatwerk leveren. Zij kunnen individuele gevallen beter beoordelen dan u. Zij kunnen bepalen wie straf verdient en wie niet. Bovendien betalen de gemeenten de bijstandsuitkering. Het is hun geld, gun hen die verantwoordelijkheid.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten